آندروئید ارباب بازار تلفنهای همراه هوشمند می‌شود!

استیو وزنیاک بنیانگذار دوم شرکت اپل در گفتگو با یک روزنامه هلندی گفت که در آینده، سیستم عامل آندروئید گوگل از “آی- فن” اپل پیش می افتد و ارباب تلفنهای همراه هوشمند می شود، سخنانی که بعد تکذیب شد.

به گزارش پایگاه خبری فناوری اطلاعات برسام وبه نقل از مهر، استیو وزنیاک که به همراه استیو جابز شرکت اپل را بنیان گذاشت در مصاحبه با روزنامه هلندی “د- تلگراف” گفت: “آمارهای ماههای اخیر نشان می دهند که آندروئید با رشد بی سابقه ای که داشته یکی از مهترین سیستم عاملهای دنیای موبایل است.”

استیو وزنیاک که در عصر حضور خود در اپل با لقب “ویزارد” (ساحر) شناخته می شد در این مصاحبه گفت: “آندروئید، بازار تلفنهای همراه هوشمند را به زیر سلطه خود در خواهد آورد. نوکیا مارکی است که متعلق به نسل گذشته تلفنهای همراه است. اپل امروز را در اختیار دارد اما آندروئید آینده این بخش خواهد بود.”

سخنان جنجال برانگیز “بنیانگذار دوم اپل” که به روشی مستقیم از جبهه “دشمن” (گوگل) حمایت کرده بود به سرعت در اینترنت گسترده شد.

در این راستا سایت Engadget مصاحبه ای را “وزنیاک” انجام داد و در این مصاحبه، “استیو دوم اپل” تمام این سخنان را تکذیب کرد.

وی اظهار داشت که هرگز درباره بالاتر بودن آندروئید نسبت به سیستم عامل “آی- فن” حرفی نزده و نگفته است که آندروئید بر بازار تلفنهای همراه هوشمند مسلط خواهد شد. بلکه به طور ساده گفته است که آندروئید رشد موفقیت آمیزی در این بازار داشته است.

در نتیجه به نظر می رسد که روزنامه هلندی “د- تلگراف” سخنان وزنیاک را کمی تغییر داده است.

کسانی که موبایلشان سرقت شده، بخوانند!

حدود ۵۷ میلیون مشترک تلفن همراه در ایران وجود دارند و شاید این نکته اغراق نباشد که بخش اعظمی از آن‌ها از حقوق خود بی‌اطلاعند. 

نخستین قانون مخابرات کشور، در تاریخ ۱۳۵۰ به تصویب رسیده و با توجه به این که تلفن همراه از سال ۷۳ وارد کشور شد، بالطبع حرفی از این وسیله به صورت مستقل در قانون مذکور به میان نیامده بود اما هیات وزیران در سال ۸۳، به پیشنهاد وزارت تغییر نام یافته‌ی پست و تلگراف و تلفن به ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات، وزارت امور اقتصاد و دارایی و سازمان مدیریت و با استناد ماده‌ی چهارم قانون برنامه‌ی سوم توسعه، اساسنامه‌ شرکت مادر تخصصی مخابرات ایران و به استناد مواد دو و چهارم قانون برنامه‌ی سوم با تغییر نام و اصلاح اساسنامه‌ی مرکز سنجش از دور ایران، اساسنامه‌ی شرکت ارتباطات سیار را تصویب کرد و این شرکت در قالب شرکت تابعه‌ی مخابرات ایران ساماندهی شد.

از زمان ورود تلفن همراه به کشور بارها از کیفیت نامطلوب شبکه‌ی تلفن همراه، تعرفه‌ها، ودیعه‌ها، نحوه‌ی سرویس‌دهی اپراتور، زمان تحویل سیم‌کارت‌ها،‌ ابهامات در مناقصه‌های برگزار شده در این حوزه، دریافت هزینه برای ارایه‌ی سرویس‌هایی که درواقع باید رایگان ارایه می‌شدند، سخن به میان آمده و پاسخ‌هایی از مسوولان شنیده‌ شده است اما کمتر به موضوع حقوق مشترکان تلفن همراه هنگام سرقت گوشی و سیم‌کارت مطرح شده است.

سرقت تلفن همراه معضلی است که هر روز اخبار متعددی از آن در سطح جامعه به گوش می‌رسد و به تبع حقوقی را در این راستا درباره مشترکان باید متصور شد.

در قوانین موجود درباره تلفن همراه، مواردی در مورد مجازات استفاده‌های غیرمجاز از وسایل مخابراتی و نحوه‌ی برخورد با ایجاد مزاحمت برای دیگران ذکر شده است و بعضا مصوبات پراکنده‌ای در جهت حفظ حقوق مشترکان تدوین شده است، اما این سوال مطرح است که آیا مشترکان تلفن همراه از تمامی‌ حقوق خود در قبال این وسیله‌ی ارتباطی آگاهند؟

تاکنون کدام حقوق مشترکان به طور مستقل به اطلاع آن‌ها رسانده و تا امروز براساس کدام قانون عمل شده است؟ چه قانونی از حریم خصوصی افراد در قبال این وسیله حمایت می‌کند و آیا می‌توان با استناد به آن، نقض‌کنندگان این حریم را مورد پیگیری قرار داد؟

بر اساس آیین‌نامه ارائه خدمات پیام چندرسانه‌یی که حدود چهار سال پیش در کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به تصویب رسیده است، در صورت فروش یا سرقت تلفن همراه ( سیم کارت ) مشترک باید نسبت به انجام مراحل قانونی (بر اساس مقررات مربوط) اقدام کند. در غیراین صورت عواقب ناشی از هرگونه سوء استفاده از این تلفن همراه و خدمات مرتبط به عهده مشترک است.

اما آیا همه مشترکان تلفن‌ همراه، می‌دانند در صورتی که گوشی تلفن ‌همراهشان به سرقت رفت چه اقدامی را برای پی‌گیری سریع انجام دهند تا جلوی سوءاستفاده‌های احتمالی گرفته شود؟

مشترکان می‌توانند در زمان به سرقت رفتن گوشی‌ و یا مفقود شدنش به نزدیک‌ترین کلانتری مراجعه کرده و سرقت گوشی‌شان را اعلام کنند که البته بهتر است کلانتری در همان محل به سرقت رفتن و یا مفقود شدن گوشی باشد و پس از آن از طریق مراجع قضایی موضوع را پی‌گیری کنند؛ همچنین برای جلوگیری از سوءاستفاده‌ از سیم‌کارت به یکی از دفاتر خدمات مشترکان مراجعه و نسبت به مسدود کردن سیم‌کارت سرقت شده اقدام کنند.

در زمان سرقت گوشی‌های تلفن همراه معمولا مخابرات پس از اطلاع مشترک، از طریق شماره سریال ۱۵ رقمی که در گوشی‌ و پکیج آن‌ قرار دارد، به پیگیری و ردیابی گوشی‌ها اقدام می‌کنند و مشترکانی که این شماره را ندارند با توجه به اینکه داشتن این شماره برای ردیابی گوشی الزامی است؛ می‌توانند با زدن کلید * و سپس مربع و درنهایت عدد (۰۶) و دوباره کلید مربع، از این شماره مطلع شوند.

معمولا با تغییر شماره‌ی سریال گوشی‌های به سرقت‌رفته و یا مفقود شده می‌توان از آن‌ها استفاده کرد؛ به‌طوری که امکان شناسایی و یا ردیابی آن‌ها از بین می‌رود اما در گوشی‌های نسل جدید که وارد بازار می‌شوند، امکان تغییر شماره سریال وجود نداشته و یا کار بسیار مشکلی است.

گوشی‌های سرقت شده معمولا به فروش می‌رسند، بنابراین کارشناسان تاکید دارند که افراد باید در خرید گوشی‌ها دقت داشته باشند تا نسبت به خرید انواع معتبر و دارای ضمانت‌نامه اقدام کنند، زیرا در نهایت فردی که اینگونه گوشی را بدون فاکتور خریداری کرده، مقصر و مجرم شناخته می‌شود.

اما کارشناسان به خریداران هشدار می‌دهند که در زمان خرید گوشی تلفن همراه از فروشگاه‌هایی خرید کنند که دارای پروانه کسب معتبر بوده و حتما فاکتور خرید ممهور دریافت کنند و با استعلام از چند فروشنده از نوع گارانتی و قمیت‌ها مطلع باشند و چنانچه به موارد تخلفی برخورد کردند آن را به کمیسیون رسیدگی به شکایات اتحادیه مربوطه اطلاع دهند.

مدیر کل پیشین بازرسی، ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات شرکت ارتباطات سیار ایران هم در سال ۸۶ در گفت‌و‌گو با ایسنا گفته بود: روزانه در حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ نامه‌ی ردیابی گوشی‌های تلفن همراه مفقودی و یا به سرقت رفته به واحد مربوطه ارسال می‌شود.

به گفته محمد آبایی ماهانه به طور متوسط حدود هشت هزار نامه برای ردیابی گوشی به این واحد ارسال می‌شود و معمولا درصد بیش‌تری از ردیابی گوشی‌ها به نتیجه می‌رسند و گوشی‌ها پیدا می‌شوند البته ممکن است در این بین از گوشی مورد نظر استفاده نشود و یا به طریق دیگری از آن استفاده شود که در آن زمان کار ردیابی غیرممکن خواهد شد.

آشنایی با سیستم عامل های موبایل از آندروئید تا ویندوز فون ۷

تلفنهای همراه هوشمند در سالهای اخیر به برکت توسعه سیستم عاملهای برپایه سکوهای موبایل توسعه شگرفی یافته اند. به همین منظور در گزارشی به بررسی عملکرد مهمترین سیستم عاملهای موبایل که با فناوری لمس سازگاری دارند پرداخته ایم.

به گزارش پایگاه خبری فناوری اطلاعات برسام و به نقل از خبرگزاری مهر، انقلاب موبایل که از زمان ورود iPhone در سال ۲۰۰۷ آغاز شد امروزه تمامی بخشها از تولید تلفنهای همراه هوشمند تا سیستم عاملهای صفحه لمسی و دریایی از برنامه های جانبی و نرم افزارهای مفید را در بر گرفته است. 

 

تلفنهای همراه هوشمند توانسته اند یک تغییر ریشه ای در شکل ارتباطات همراه ایجاد کنند که این تغییر تمام ساختارهای اجتماعی را تحت تاثیر قرار داده است.

برای درک بهتر این تحول بنیادی و جهانی کافی است که کمی به دنیای موبایل در دو سه سال قبل نگاه کنیم. امروز طیف وسیعی از گوشی های موبایل عرضه شده اند: از تلفنهای همراه ارزان تا تلفنهای همراه هوشمند گران با عملکردهای مختلف.

شکل دستگاهها نیز نسبت به دو سه سال گذشته تغییراتی اساسی کرده اند. سیستمهای عاملهای صفحه لمسی امروز به تولیدکنندگان این اجازه را داده اند که رو به تولید تلفنهای همراه هوشمند صفحه لمسی تمایل پیدا کنند.

این سیستم عاملهای مدرن و پیشرفته موفق شده اند تجربه ای جدید از ارتباطات همراه برای کاربران به ارمغان آورند و تعامل کاربر با شبکه و محتویات چندرسانه ای را بهبود بخشند.

اما تنوع روزافزون تلفنهای همراه هوشمندی که ظاهری تقریبا مشابه دارند انتخاب برای کاربران دشوار شده است. به طوریکه اغلب این سئوال پرسیده می شود که کدام گوشی هوشمند بهتر است؟

در اینجا برای پیدا کردن پاسخی مناسب به این سئوال بسیار رایج، تلفنهای همراه هوشمند برپایه نوع سیستم عاملی که استفاده می کنند مورد بررسی قرار می گیرند. 

آندروئید

نقاط قوت: تداخل ساده و واقعی، جستجوی ماهواره ای رایگان، دسترسی راحت و سریع به جی- میل

نقاط ضعف: تلفنهای همراه هوشمند مجهز به این سیستم عامل نمی توانند با نسخه های جدیدتر به روز شوند.

اگر سیستم عامل iPhone شایسته عنوان ایجاد تداخل آسان با لمس است آندروئید را باید به عنوان سیستم عاملی که تلفنهای همراه هوشمند را دستخوش تحول کرد به رسمیت شناخت.

این سیستم عامل گوگل به دلیل انعطاف پذیری و کم مصرف بودن مورد توجه تولیدکنندگان مطرح تلفنهای همراه در دنیا قرار گرفته است. 

 

امروز آندروئید بی شک سیستمی با بیشترین قابلیت رشد است. درحال حاضر، بسیاری از محصولات سامسونگ، Htc، سونی اریکسون، موتورولا و ال جی برپایه این سیستم عامل قرار دارند.

آندروئید پس از بعضی از ناپایداری های اولیه، به سرعت به سطح ثبات و سهولت در استفاده شخصی رسید. بدون در نظر گرفتن اینکه فروشگاه مجازی این سیستم عامل یکی از بزرگترین ارائه دهندگان برنامه های نرم افزاری جانبی است، تمام تلفنهای همراه هوشمندی که برپایه این سیستم عامل هستند می توانند نقشه ها و نرم افزار موقعیت یابی ماهواره ای گوگل را به صورت رایگان بارگذاری کنند. 

سیستم عامل iPhone

نقاط قوت: تداخل آسان لمس، سازگارپذیری بالا و امکان تصحیح عملکرد

نقاط ضعف: سازگارپذیری تنها با محصولات اپل و بنابراین توسعه محدود

زمانی که نمایشگرهای صفحه لمسی به عنوان تنها بهانه موجود برای شگفت زده کردن دوستان شناخته می شد، اپل دانست که باید در سیستم عامل موبایل جدید خود از این فناوری به عنوان برگ برنده استفاده کند. به این ترتیب، این فناوری را مجهز به یک “تداخل جامد کنترل” کرد و به کاربر اجازه داد که با دو انگشت زوم نمایشگر را تغییر دهد. 

 

اینگونه سیستم عاملی شکل گرفت که پیش از آن هرگز معادل آن دیده نشده بود. تنها در زمانهای اخیر است که شکاف سیستم عاملهای دیگر این سکوی اپل را وارد بازار رقابت کرده است.

این سیستم عامل برای شرکت استیو جابز نقاط ضعف و قوت بسیاری داشته است. به طوریکه از یک سو، اینکه سیستم عامل “آی- فن” تنها از یک تلفن همراه حمایت می کند (مدلهای مختلف این تلفن همراه همگی به عنوان یک خانواده واحد شناخته می شوند) سازگارپذیری و امکان تصحیح عملکردها را آسان می کند اما از سویی دیگر، سرنوشت این سیستم عامل اپل تنها با تلفنهای همراه این شرکت گره می خورد و بنابراین محکوم به یک توسعه محدود می شود. 

سیمبیان سری ۶۰ (ویرایش ۵)

نقاط قوت: ثابت و بدون شگفتی، لزوما تنها نباید برپایه صفحه لمسی باشد، موقعیت یاب ماهواره ای رایگان

نقاط ضعف: فناوری لمس آن در سطح رقابت با سایر محصولات نیست، برنامه جانبی کمی بر روی فروشگاه نوکیا آنلاین (Ovi Store) وجود دارند.

سیمبیان (همراه با ویندوز موبایل) سیستم عاملی است که بیشترین رنج و آسیب را از انقلاب فناوری صفحه لمسی دید. گذر از سیمبیان سری ۶۰ ثابت و بسیار گسترده تا سیمبیان سری ۶۰ ویرایش ۵ متقاعد کننده نبود. به همین علت نوکیا تا زمان عرضه نسخه آینده این سیستم عامل (سیمبیان سری ۳) باید کاهش رقم خود در بازار تلفنهای همراه هوشمند را تحمل کند. 

ارتباط قوی میان این سیستم عامل و تولیدکننده فنلاندی موجب شد که یک تاخیر ملموس در تولید تلفنهای همراه هوشمند این شرکت ایجاد شود. بدون در نظر گرفتن اینکه نوکیا با راه اندازی Ovi Store برای عرضه برنامه های جانبی نتوانست در این بخش نیز در رقابت با App Store اپل و فروشگاه آنلاین Android Market توفیق چندانی به دست آورد. 

سیستم عامل بلک بری

نقاط قوت: پست الکترونیک بدون رقیب، فروشگاه مجازی ویژه دنیای تجارت، تداخل آسان با سرویسهای ارسال پیام

نقاط ضعف: مرورگر و چند رسانه ای ناکامل، تداخل لمسی قابل بهبود

سیستم عامل شرکت RIM خوب است و همیشه به تلفن همراه هوشمندی که کابران بسیار وفاداری دارد جان بخشیده است. این شرکت کانادایی همیشه به دنبال مشتریانی بوده است که از این تلفن همراه هوشمند استفاده کاری می کنند و بنابراین امکانات آن را به گونه ای سازماندهی کرده است که حتی کاربرانی که توانایی و یا فرصت کافی برای استفاده از عملکردهای پیچیده و پیشرفته فناورانه را ندارند نیز بتوانند با سهولت از خانواده بلک بری استفاده کنند. 

 

ویندوز فون ۷

نقاط قوت: تداخل لمس مدرن و کاربردی، امکان ساماندهی بسیار خوب تماسها، برخورداری از استانداردهای ویژه برای تلفنهای همراه

نقاط ضعف: مرورگر قابل بهبود، فروشگاه مجازی با برنامه های جانبی کم

زمانی دستگاههای ویندوز موبایل به عنوان تلفنهای همراه بسیار عالی شناخته می شدند. مقام اولی که در گذر سالها رنگ و بوی خود را از دست داد و به این ترتیب، مایکروسافت نیز به یکی از شرکتهایی تبدیل شد که از تکامل لمس رنج برد. بنابراین ویندوز فن ۷ جدید باید تمام نیازهای بازار لمس را تامین کند تا بتواند بار دیگر موقعیت خود را بازیابند. 

 

به نظر می رسد شرکت ردموند تلاش خود را در این عرضه آغاز کرده است به طوری که ائتلافهای استراتژیکی را با تولیدکنندگان تلفنهای همراه هوشمند منعقد کرده است اما باید بر روی جنبه توسعه برنامه های جانبی تمرکز بیشتری کند. در حقیقت امروز، برنامه های جانبی همانند یک اسب تراوای مهم هستند که می توانند یک سیستم عامل را در قلب کاربرانش عزیز کنند. در این راستا، ادغام سیستم عامل ویندوز فن ۷ با “ایکس باکس لایو” علاقه مندان بازیهای ویدیویی را به سوی تلفنهای همراه هوشمند برپایه ویندوز فن ۷ جلب کند.

سیر تحولات گوشی های همراه (قسمت سوم)

سیر تحولات گوشی های همراه (قسمت دوم)

تاریخچه تلفن همراه در ایران  

یک دهه پس از ظهور پدیده تلفن سیار در جهان ,ایران نیز در سال 1354_1355درصدد استفاده از این سیستم بر آمد و با بررسی هایی که از سوی شرکت مخابرات ایران و کارشناسان خارجی صورت گرفت این نتیجه حاصل شد که ایران سالانه کشش جذب 4تا5هزار مشترک را دارد و اجرای طرح با 1000 شماره پیش بینی شد اما این تلاش در آنزمان ناکام اند.

سیر تحولات گوشی های همراه (قسمت اول)

تاریخچه مختصری از تلفن همراه 

میلیونها نفر در ایالات متحده و دور دنیا از تلفنهای سلولی یا موبایل استفاده می نمایند. آنها ابزار کوچک بسیار مفید وجالبی میباشند. با یک تلفن سلولی( موبایل ) شما می توانید با هر شخصی در روی کره زمین تقریباً از هر نقطه ای ارتباط برقرار کرده و صحبت نمایید! این روزها، تلفنهای سلولی (موبایل) یک آرایه باور نکردنی از توابع و کارها را برای کاربرش فراهم آورده و توابع و کارهای جدید نیز بایک گام سریع در حال اضافه شدن هستند. بستگی به مدل تلفن سلولی(موبایل)تان شمامی توانید امور زیر را با آن انجام دهید :

آشنایی با سیستم عامل سیمبیان و طبقه بندی های آن

سیستم عامل در حقیقت نرم افزار سیستمی می باشد که اجرای کاربرد های مختلف و گوناگون تلفن همراه را میسر می سازد.
سیستم عامل سیمبیان دارای نگاش ها و نسخه های متعدد می باشد که هر یک از این نسخه ها برای گروه خاصی از گوشی ها می باشد. دلیل تعدد این نسخه ها نیز قابلیت های سخت افزاری گوشی های مختلف و بهره گیری از حداکثر توانمدی سخت افزاری یک گروه از گوشی ها می باشد.
در حقیقت سیستم عامل سهولت استفاده از سخت افزار را برای کاربر به ارمغان می آورد. سیستم عامل دارای لایه های مختلفی می باشد که عملکرد مجموعه این لایه ها باعث انجام یک فرآیند به دستور کاربر می شود.

نوکیا استفاده از سیستم عامل سیمبیان در گوشی های خود را ازسری 60 خود آغاز کرد و تاکنون در حدود 10 نسخه از سیستم عامل سیمبیان تهیه گردیده است که از ورژن 6 آغاز شده و تا ورژن 9.4 که در حال حاضر بر روی گوشی N97 موجود می باشد تولید شده است. قابل ذکر است که برخی از نسخه های سیمبیان بدون استفاده و گسترش به فراموشی سپرده شدند.
از ویژگی های سیمبیان میتوان به : چندکارگی، MultiThreading و همچنین مدیریت حافظه است. در طراحی اولیه مبنای کار را بر روی این موضوع بنا نهادهاند که این سیستم عامل می بایست روی امکانات سختافزاری بسیار کم (بطور مثال: 4 مگابایت حافظه) کارایی فوق العادهای داشته باشد.این سیستم عامل بر اساس وقایع و رخدادها (events) بنا نهاده شده است و پردازنده طوری مورد استفاده قرار میگیرد که کمترین میزان بار روی موبایل قرار گیرد.

با گسترش امکانات و افزایش کارایی های تلفن همراه سیستم عامل آنها نیز برای استفاده هر چه بهتر وسازگاریبا تغییرات جدید تغییر کرد و در اینجا بود که سری 60 ورژن 3 با سیستم عامل Symbina 9.1 و بعد ها با Symbian 9.2 پا به عرصه حضور نهاد. در واقع نوکیا با فناوری ها و امکانات بکار رفته در سری 60 خود نگاهی نو و کاربردی جدید از گوشی های ساخت خود را به جهانیان نشان داد. برنامه ها و نرم افزار هایی که برای سری 60 ورژن 3 نوشته و ایجاد شده اند دارای پسوند SIS. و SISX. می باشند که در حقیقت فایل های اجرایی این سیستم عامل نام دارند.

سری 60 ورژن 3 را از لحاظ نرم افزار ها و برنامه های موجود میتوان گسترده ترین و متنوع ترین سری از گوشی های نوکیا و حتی تمامی گوشی های موجود در بازار دانست. و در نهایت سری 60 ورژن 3 نوکیا را میتوان یکی از پرکاربرد ترین گوشی ها با بهره گیری از تکنولوژی های جدید و متفاوت بر شمارد.

 

 در پایان لیستی از طبقه بندی های نوکیا به همراه تعدادی از گوشی های مطرح در رده خود را معرفی میکنم:

گوشی های دارای سیستم عامل Symbina 9.1 : سری 60 ورژن 3 =>S60v3
3250 , N71 , N73 , N80 , N91 , N92 , E61


گوشی های دارای سیستم عامل Symbian 9.2 : سری 60 ورژن 3 => S60v3
N82 , N95 , 6120 , N81 , E71 , 5700 , N76


گوشی های دارای سیستم عامل Symbian 9.3 : سری 60 ورژن 3 => S60v3
6220 , N78 , N79 , , N85 , N86, N96 , 5730 XpressMusic

گوشی های دارای سیستم عامل Symbian 9.4 : سری 60 ورژن5 =>S60v5
N97 , 5800 , 5530 , X6
Symbian 9.x به مجموعه سیستم عامل های Symbian 9.1 و Symbina 9.2 ( که همان سری 60 ورژن 3 نوکیا می باشد. S60v3) و Symbian 9.3 و Symbina 9.4 و ... گفته می شود. 
 

علاوه بر تقسیم بندی های فوق, نوکیا بر اساس Feature Pack نیز گوشی های خود را تقسیم بندی می کند.

بر این اساس گوشی های نوکیا بر اساس Feature Pack به صورت زیر تقسیم بندی می شوند:
گوشی های pre-features pack 1 شامل:
N92 E70 E60 E61 3250 N77 E61i E65 N93i N91 8GB E62 E50 5500 N93 N73 N80 N71

گوشی های features pack 1 شامل :
classic 5700 XpressMusic 6110 Navigator -- E90 Communicator 6120
N76 6290 N95 6124 classic N82 N95 E51 N95 8GB N81 N81 8GB 6121 classic

گوشی های features pack 2 شامل :
XpressMusic N78 N96 6210 Navigator 6220 classic